Niewolnicy i panowie. Sześć i pół eseju z antropologii i filozofii społecznej świata nowoczesnego

Opis:

Niewolnicy i panowie to zbiór esejów z antropologii i filozofii społecznej nowoczesności poświęconych kwestii emancypacji, rozumianej jako istota nowoczesnego projektu człowieka. Przyjmując za perspektywę punkt widzenia teraźniejszości, stanowiącej późne stadium historii nowoczesnego Zachodu, Dobrowolski stara się zdać sprawę z obecnej kondycji zachodniego człowieka, zdefiniowanej przez te schyłkowe okoliczności, w kontekście i w odniesieniu do źródeł, antynomii, psychospołecznych, ekonomicznych i psychopolitycznych uwarunkowań oraz perspektyw idei równej wolności dla każdego. Z jednej strony badania te mają charakter czegoś na kształt historii wyobraźni ludzkiej, literacko-filo­zofi­czno-historycznej rekonstrukcji narracji, jakimi posługiwał się człowiek nowoczesny (i nowożytny) w swoich wyobrażeniach samego siebie. Z drugiej zaś strony czegoś, co ma dostarczyć autorowi i czytelnikowi narzędzi orientacji w jego/jej własnych okolicznościach. Mówiąc bardziej górno­lot­nie – dostar­czyć, za pomocą sięgającej daleko wstecz genealogii tego, co aktualne, wstępnego zarysu ontologii bytu spo­łecz­nego teraźniejszości (drugiej dekady XXI wieku).

Już od starożytności pytanie o to „jak nie być niewol­nikiem?” kształtowało rozumienie tego, czym było bycie wolnym obywatelem. Zwłaszcza jednak w nowo­żytności emancypacja nie może być kompletna bez zniesienia niewolnictwa, a nowo­czesne, oświecone myślenie zawsze chciało uwierzytelniać się w oczach publiczności i odbior­ców tym właśnie hasłem promocyjnym: „natura wszystkich ludzi jest równa i wolna”. Ze względu na ten postulat nowoczesność w ogóle może być atrak­cyjniejsza niż inne propo­zy­cje spoza jej kręgu ideologicznego (tradycjonalne czy antynowo­czes­ne). Eman­cypacja jest obietnicą wspólnoty wolnych, racjonalnych podmiotów-panów, a nie tylko uwolnienia z kajdan. Jednak bez zniesienia niewolnictwa, nowoczesność nie mogłaby rościć żadnych pretensji do moralnej wyższości; na ile pretensjom tym możemy jeszcze ulegać, na ile musimy je podtrzymywać, choćby bez wiary? Jak to się dzieje, że projekt ukonstytuowania nowej ludzkiej wspólnoty – społeczna moder­nizacja – czę­sto w nowoczesności dewiował w stronę nieprzewidywalnych, antyracjo­nal­nych i moralnie odrażających formacji wspólnotowych o charakterze wojowniczo agresywnym?

Kolejna ważna pozycja w dorobku Jacka Dobrowolskiego.

O Autorze:

Jacek Dobrowolski – doktoryzował się w Instytucie Filozofii UW (2006). Publikował teksty prozą i eseistyczne m.in. w „Twórczości” (w której debiutował jako prozaik i eseista w roku 1998), „Przeglądzie Filozoficzno-Literackim”, „Lampie”, „Praktyce teoretycznej”, „Dzienniku opinii”, „Kulturze Liberalnej”, „Ricie Baum”. W latach 2005–2015 był członkiem-założycielem inicjatywy kulturotwórczej i magazynu internetowego pn. „Orgia myśli”. Od roku 2016 działa w ramach „Nowej Orgii Myśli” jako jej współzałożyciel i redaktor. Opublikował powieść 120 godzin (wyd. Czytelnik), nagrodzoną w konkursie Fundacji Kultury. W roku 2007 ukazała się książka Filozofia głupoty (WN PWN). W roku 2014 książka Filozofia głupoty została przetłumaczona na rosyjski.

Od 2009 roku adiunkt w Instytucie Filozofii UW. W roku 2014 otrzymał nagrodę-wyróżnienie w II edycji konkursu Fundacji na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi za tekst Wzlot i upadek człowieka nowoczesnego, który ukazał się drukiem wiosną 2015 roku w Wydawnictwie Naukowym PWN, a pod koniec roku 2016 ukaże się w tłumaczeniu na język angielski pt. „The Rise and Fall of Modern Man”. W roku 2015 był po raz drugi finalistą tegoż konkursu. W roku 2016 ukazała się wyróżniona książka Sztuka człowieka nowoczesnego.