Fałda. Leibniz a barok

Fałda. Leibniz i barok, jedna z ostatnich książek Gilles’a Deleuze’a, to fascynujące opracowanie filozofii Leibniza, napisane z oryginalnej perspektywy i wciąż zaskakujące bogactwem poruszanych wątków i wyprodukowanych pojęć. Jednego z nich, tytułowego pojęcia „fałdy”, Deleuze użył w swoim odczytaniu barokowego myśliciela, by podsumować własną filozofię bytu. Dusze, dzieła sztuki, ciała i psychiki nie są niezależnymi istotami, lecz wszystkie egzystują na tej samej płaszczyźnie immanencji, wpływając na siebie, będąc efektami relacji sił. Fałda to zakrzywienie tej płaszczyzny oddziaływań i intensywności, pofałdowanie samej materii, w wyniku którego powstają byty i podmioty – a także dzieła sztuki, piękno obrazów i harmonia muzyki. Nawiązując do barokowych koncepcji poezji, matematyki, psychologii i estetyki, a także do filozofii współczesnej, Deleuze zagłębia się w Leibnizjańską filozofię monad, wydobywając z niej idee, które i dziś są w stanie poruszyć nasze myślenie.

Gilles Deleuze (1925-1995) – francuski filozof, jeden z najważniejszych myślicieli XX wieku, którego idee wywarły olbrzymi wpływ na filozofię, nauki społeczne i humanistyczne. Kojarzony przede wszystkim w poststrukturalizmem, Deleuze opracował oryginalną koncepcję ontologii, w której naczelnym pojęciem nie był byt czy bycie, lecz różnica, powtórzenie i ekspresja. Opublikował liczne książki poświęcone historii idei, literaturze i sztuce, a także traktaty metafizyczne Różnica i powtórzenie oraz Logika sensu. Wraz z Felixem Guattarim napisałdwa tomy Kapitalizmu i schizofrenii, stanowiące fundamentalną krytykę klasycznej psychoanalizy. Ważną część jego spuścizny stanowi krótkie książki poświęcone najważniejszym postaciom z historii filozofii, m.in. Nietzschemu, Spinozie