Dlaczego warto ciągle weryfikować swoje poglądy i decyzje? 7 najlepszych książek o krytycznym myśleniu

Czy zdarza ci się wierzyć, że masz rację…, dopóki ktoś nie pokaże ci, jak bardzo się mylisz?

Twój mózg lubi skróty — upraszcza, dopowiada, potwierdza to, w co już wierzysz. A przecież krytyczne myślenie to nie sztuka komplikowania, tylko umiejętność widzenia rzeczy takimi, jakie są naprawdę.

W tym artykule znajdziesz 7 książek, które pomogą ci myśleć jaśniej, podejmować lepsze decyzje i częściej mówić: „może nie mam racji…”.

1. Pułapki myślenia — Daniel Kahneman

Zacznijmy od klasyki. Kahneman pokazuje, że nasz umysł działa w dwóch trybach: szybkim (System 1) i wolnym (System 2).

To dzięki nim popełniamy codzienne błędy w ocenie, decyzjach i logice.

Kij bejsbolowy wraz z piłką kosztuje 1,10 dolara. Kij kosztuje o 1 dolara więcej niż piłka. Ile kosztuje piłka?

Większość osób odpowiada: 10 centów. Błędnie. Poprawna odpowiedź to 5 centów.

To przykład działania Systemu 1 – szybkiego, intuicyjnego, ale omylnego.

System 2 wymaga wysiłku, ale pozwala myśleć głębiej i unikać poznawczych pułapek.

2. Odkoduj pułapki myślenia w biznesie — Phil Barden

Phil Barden rozwija myśl Kahnemana, pokazując, jak błędy poznawcze wpływają na decyzje konsumentów i menedżerów.

Prawie każdy, komu zadamy to pytanie, natychmiast i intuicyjnie odpowie, że piłka kosztuje 10 centów. (…) Niemal każdy daje taką właśnie odpowiedź. Ale jest ona niepoprawna.

Ta książka uczy, jak zrozumieć decyzje klientów, lepiej komunikować wartość i unikać pułapek, które sami sobie zastawiamy.

3. Decyduj! Jak podejmować lepsze decyzje w życiu i pracy — Chip Heath, Dan Heath

Heathowie pokazują, że nasze decyzje często ogranicza „światło reflektora” – widzimy tylko wycinek rzeczywistości, a nie całość.

Światło reflektora punktowego rzadko kiedy pokazuje nam wszystko, czego potrzebujemy do podjęcia dobrej decyzji.

Autorzy tłumaczą też, czym jest efekt potwierdzenia — czyli nasza skłonność do szukania danych, które potwierdzają to, w co już wierzymy.

Ta książka to praktyczny przewodnik po świadomym podejmowaniu decyzji, w życiu i w biznesie.

4. Leniwy umysł — Adam Grant

To książka o tym, jak myśleć jak naukowiec — z pokorą, ciekawością i gotowością do zmiany zdania.

Grant daje 30 zasad lepszego myślenia. Oto 7 najważniejszych:

               1.           Myśl jak naukowiec – traktuj swoje poglądy jak hipotezy, nie dogmaty.

               2.           Definiuj siebie przez wartości, nie przekonania.

               3.           Szukaj informacji, które przeczą twoim poglądom.

               4.           Nie utknij na „Szczycie Głupoty” – nie przeceniaj swojej wiedzy.

               5.           Doceniaj wątpliwości – to pierwszy krok do rozwoju.

               6.           Ciesz się, że się pomyliłeś – błąd to odkrycie.

               7.           Ucz się od innych – każdy wie coś, czego ty nie wiesz.

Grant przypomina, że zmiana zdania to oznaka siły, nie słabości.

5. Metoda czarnej skrzynki — Matthew Syed

Syed pokazuje, że rozwój zaczyna się od błędów — o ile umiemy je analizować.

Na przykładzie lotnictwa, sportu i medycyny udowadnia, że organizacje, które uczą się z porażek, rozwijają się szybciej niż te, które je tuszują.

To świetna książka o uczeniu się przez refleksję i krytyczne myślenie nad własnymi decyzjami.

6. Myśl krytycznie i nie daj sobie wcisnąć kitu — Carl T. Bergstrom, Jevin D. West

Świetna pozycja na czasy „fake newsów” i natłoku informacji.

Autorzy uczą, jak odróżniać fakty od manipulacji, dane od opinii, a logikę od emocji.

To podręcznik współczesnego krytycznego myślenia – praktyczny, aktualny i potrzebny każdemu, kto korzysta z Internetu.

7. Jak nie bać się przyszłości. Kluczowe kompetencje jutra, które warto rozwijać już dziś — Frederik Pferdt

Frederik Pferdt, główny innowator Google’a, pokazuje, że krytyczne myślenie to jedna z kluczowych kompetencji przyszłości.

W świecie niepewności i zmian wygrywają ci, którzy potrafią zadawać pytania, eksperymentować i myśleć elastycznie.

To książka o odwadze myślenia, nie tylko o przyszłości — ale i o teraźniejszości.

Bonus: o błędach i odpuszczaniu

Ekonomista behawioralny Colin Camerer z Caltech pokazał na przykładzie nowojorskich taksówkarzy, jak często błędnie oceniamy moment, w którym warto działać lub odpuścić.

Ci, którzy kierowali się sztywnym celem dziennym, zarabiali nawet 15% mniej niż ci, którzy reagowali elastycznie na warunki.

To doskonała lekcja: czasem krytyczne myślenie oznacza nie działanie, ale zatrzymanie się.

Na koniec grafika z książki Leniwy umysł Adama Granta. Spójrzcie czasem krytycznie na swoje myślenie:

A teraz twoja kolej!

Napisz w komentarzu, po jakie książki o krytycznym myśleniu warto twoim zdaniem sięgnąć.

Podziel się też cytatem, który pomógł ci spojrzeć na świat bardziej krytycznie.

Przeczytaj także:

Jak myśleć strategicznie? - Wydawnictwo MT Biznes

Jak być lepszym liderem? - Wydawnictwo MT Biznes

Jak odnieść sukces w biznesie? Lekcje od Warrena Buffetta i Adama Granta - Wydawnictwo MT Biznes

Autor tekstu:

Paweł Jaczewski - w tym miejscu powinno być nudne bio, ale Paweł (jak to ma w zwyczaju) postanowił zrobić to inaczej. Paweł jest Menedżerem w Wydawnictwie MT Biznes z ponad 10-letnim doświadczeniem w sprzedaży i obsłudze klienta, ale tak między nami - dla Ciebie to nie ma żadnego znaczenia. Jest ekspertem w wyborze książek, aktywnie rozwija ofertę wydawnictwa, ale dla Ciebie to nadal nic nie znaczy. Czyta ponad 100 książek rocznie, dzięki czemu skutecznie wdraża najnowsze trendy w sprzedaży i budowaniu relacji z klientami - to nadal nic dla Ciebie nie znaczy. Co ma prawdziwe znaczenie dla Ciebie? Paweł wybiera książki, które są wydawane w MT Biznes, ale zanim to zrobi solidnie "testuje" wiedzę z nich w biznesowej praktyce i opiniuje z innymi ekspertami w swoich dziedzinach. 

UWAGA: czytając książki, które poleca Paweł ryzykujesz, że dostaniesz podwyżkę, awans i osiągniesz sukces zawodowy. Przed pochłonięciem książki biznesowej skontaktuj się z Pawłem, bo każda książka niewłaściwie przeczytana zagraża Twojemu życiu zawodowemu lub zdrowiu.